به نقل از «همشهری آنلاین»

چطور از دست رفتن کروموزوم جنسی مردانه Y با با بالا رفتن سن باعث ایجاد بیماری‌ها می‌شود

تاریخ انتشار: ۲۵ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۳۸۰۵۷

به گزارش همشهری آنلاین پژوهشگران می‌گویند در روند سالمندی کروموزوم جنسی مردانه Y ممکن است در سلول‌های بدن از دست برود و این پدیده به افزایش خطر نارسایی قلبی و بیماری قلبی-عروقی می‌انجامد.

غلب زنان دارای دو کروموزوم جنسی از نوع ‌X و اغلب مردان یک کروموزوم جنسی از نوع X و یک کروموزم جنسی از نوع Y هستند، اما بسیاری از افراد با افزایش سن شروع به از دست دادن کرموزوم‌های Y در بخشی از سلول‌های‌ بدنشان می‌کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رابطه میان از دست کروموزوم Y و کوتاه‌ شدن عمر

با اینکه از دست دادن کروموزوم Y برای نخستین بار در سال ۱۹۶۳ مشاهده شد، اما تا سال ۲۰۱۴ طول کشید تا پژوهشگران رابطه‌ای میان از دست رفتن کروموزوم Y و طول عمر کوتاهتر یافتند. از آن هنگام به بعد از دست رفتن کروموزوم Y با شماری از بیماری‌های مربوط به افزایش سن مانند بیماری آلزایمر مربوط شده است. اما معلوم نبوده است که آیا از این از دست رفتن کروموزوم ِY صرفا یک نشانه خوش‌خیم سالمندی مانند موی خاکستری یا چین و چروک پوست است یا نقشی مستقیم در ایجاد بیماری‌ها دارد.

بررسی کروموزوم Y از لحاظ تاریخی مشکل بوده است، چرا که اغلب ماده ژنتیکی آن تکراری است- بنابراین هنگام تلاش برای تعیین توالی ژنتیکی به آسانی ممکن است به اصطلاح «از دست برود» و توالی‌یابی ناممکن شود.

اما اخیرا دانشمندان در دانشگاه ویرجینیای آمریکا توانسته‌اند از این تکراری بودن توالی‌های ژنتیکی در کروموزوم Y استفاده کنند و آنها را با ابزار ویرایش ژنی «کریسپر» (CRISPR) هدف قرار دهند. آنها برای این منظور از سلول‌های سفید خون استفاده کردند، به خصوص به این علت که از دست رفتن کروموزوم Y با شیوع بالایی در آنها رخ می‌دهد.

این بررسی نشان داد که از دست رفتن کروموزوم Y با اینکه اثری فوری بر موش‌های جوان ندارد، اما در نهایت باعث می‌شود که آنها به اصطلاح پیری بدی بداشته باشند و در سن کمتری نسبت به موش‌هایی که هنوز کروموزوم Y دارند، بمیرند. همچنین در این موش‌ها بافت جوشگاهی یا «اسکار» بیشتری در قلب تجمع پیدا کرد و نزول شدیدتری در کارکرد قلب پس از القای نارسایی قلبی رخ داد. اما درمان موش‌ها با دارویی که تولید بافت جوشگاهی را مهار می‌کرد، توانست کارکرد از دست رفته قلب را بازیابی کند.

رابطه مستقیم از دست دادن کروموزوم Y و بیماری قلبی 

این دانشمندان سپس به تجزیه‌وتحلیل داده‌های موجود در «بیوبانک» انگلیس یک پایگاه داده‌های بزرگ از داده‌های پزشکی و ژنتیکی از ۵۰۰۰۰۰ شرکت‌کننده در این کشورپرداختند. آنها دریافتند که مردانی که کروموزوم Yشان را در بیش از ۴۰ درصد سلول‌های سفید خون‌شان از دست داده‌اند، نسبت به مردانی که کروموزوم‌های Y را از دست نداده‌اند، ۳۱ درصد بیشتر در معرض خطر مرگ ناشی از نارسایی احتقانی قلب یا بیماری قلبی هستند. به عبارت دیگر، افرادی که بیشترین میزان از دست رفتن کروموزوم Y را دارند، در معرض خطر بیشتر مرگ ناشی از بیماری قلبی-عروقی نیست.

مردان در بسیاری از کشورها نسبت به زنان در بسیاری از کشورها طول عمر کمتری دارند. این تفاوت در کشورهای صنعتی حدود پنج سال است. با اینکه عوامل گوناگون اجتماعی، رفتاری و ژنتیکی ممکن است در این تفاوت نقش داشته باشند، این عوامل به طور کامل تفاوت‌ها در طول عمر میان مردان و زنان را توضیح نمی‌دهند.

 یافته‌های این بررسی نشان می‌دهد که از دست رفتن کروموزم Y مستقیما از طریق ایجاد بافت جوشگاهی در ایجاد بیماری قلبی نقش داشته باشد. بنابراین درک بهتر کروموزوم Y ممکن است در بیماری‌های مربوط به سن  و بالقوه خود روند پیری نقش داشته باشد.

گام بعدی چه خواهد بود

با اینکه این بررسی عمدتا بر قلب متمرکز بود، اما در عین حال نشان داد که در موش‌هایی که دچار از دست دادن کروموزوم Y هستند، با افزایش سن همچنین بافت جوشگاهی در کلیه‌ها و ریه‌ها هم تجمع پیدا می‌کند و نیز نقصان شناختی شتاب می‌گیرد. پژوهش بیشتر می‌تواند به روشن‌ کردن نقش از دست رفتن کروموزوم Y در بیماری‌هایی که بخش‌های دیگر بدن را مبتلا می‌کند، کمک کند.

اکنون دانشمندان در جستجوی ژن‌های خاصی هستند که با از دست رفتن کروموزوم Y از دست می‌روند و احتمالا اثرات بیماری‌زایی که به این علت ایجاد می‌شود. این اطلاعات می‌تواند به تجزیه‌وتحلیل بهتر چگونگی ایجاد بیماری‌ها در نتیجه از دست رفتن کروموزوم Y و کمک به توسعه درمان‌هایی برای آن بینجامد.

کد خبر 774079 برچسب‌ها مردان بیماری - قلبی ژن - ژنتیک سالمندی زنان

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: مردان بیماری قلبی ژن ژنتیک سالمندی زنان کروموزوم جنسی ایجاد بیماری بیماری قلبی کروموزوم Y دست دادن بیماری ها موش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۳۸۰۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سلامت دهان و دندان موجب تقویت سلامتی در قسمت‌های مختلف بدن می‌شود

به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، سید معملی گفت: سلامت دهان ودندان به نوعی سرمنشاء سلامتی جسم، روح و روان است و حتی در سلامت اجتماعی نیز نقش آفرین بوده و می‌تواند در روابط اجتماعی افراد را تقویت یا در آن اختلال ایجاد کند.

وی افزود: امسال تمرکز ما این است که از تمام حوزه‌ها و رده‌های بهداشتی و درمانی برای بهبود سلامت دهان و دندان مردم استفاده کنیم. از بهورز در روستا‌ها تا مراقبان سلامت در شهرها، پزشکان و کارشناسان بهداشتی در تمام مراکز متعلق به حوزه سلامت می‌توانند به ما در این عرصه کمک کنند.

مدیرکل دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت با بیان این که عواملی که می‌توانند در ناحیه دهان و دندان بیماری ایجاد کنند می‌توانند در بقیه قسمت‌های بدن نیز ایجاد بیماری کنند، اظهار کرد: به عنوان مثال بین بیماری‌های شدید لثه و دیابت ارتباط وجود دارد. این دو بیماری بر یکدیگر اثرگذار هستند. همچنین بین بیماری‌های قلبی و عروقی و بیماری‌های دهان و دندان و لثه ارتباط وجود دارد.

سیدمعلمی یادآور شد: مادر باردار نیز می‌تواند برای جنین و نوزادش از طریق بیماری‌های دهان و دندان مشکلاتی ایجاد کند؛ بنابراین سلامت دهان و دندان به سلامت سایر قسمت‌های بدن کمک شایانی می‌کند.

وی افزود: بنابراین نقش مشترک تمام افراد درگیر بهداشت و درمان در سلامت دهان و دندان مشهود است و این مساله تنها وظیفه بهداشت کاران دهان و دندان و دندانپزشکان نیست.

مدیرکل دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت ادامه داد: یکی از اهداف مشخص ما در سال جاری این است که از دیدگاه عامل خطر مشترک، یعنی توجه به عواملی که هم بیماری‌های دهان را ایجاد می‌کنند و هم بیماری‌های دیگر را، به مساله بهداشت دهان و دندان بپردازیم.

وی خاطرنشان کرد: البته در این راستا نقش ویژه متوجه بهداشت کاران و مراقبان سلامت دهان و دندان و دندانپزشکانی است که در بخش‌های دولتی و خصوصی کار می‌کنند.

مدیرکل دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت با اعلام این که ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت «پویش سلامت دهان و دندان» با هدف افزایش آگاهی عمومی در سلامت دهان و دندان در سطح کشور برگزار می‌شود، گفت: در این سه روز برنامه‌های مختلفی برای دانش آموزان، مدارس و جامعه برگزار خواهیم کرد که شناساندن عوامل سلامت و بیماری دهان و دندان از جمله مهم‌ترین برنامه‌های این پویش خواهد بود.

سیدمعلمی در پایان دندانپزشکان بخش خصوصی و دولتی را به همکاری در این پویش برای آموزش و ارتقای سلامت دهان و دندان مردم دعوت کرد.

انتهای پیام/